There’s a whole new generation… Voor het jaarlijks trendrapport van @vreewijs schreef ik onderstaande bijdrage: Een destillaat van de indrukken die ik opdoe als Opleidingsdirecteur Howest Kortrijk. En een aftreksel van de optimist die ik zelf ben. Sunny scenario’s, I like that a lot!

Wie in het onderwijs werkt, heeft de plicht om vooruit te kijken. Door talrijke ontmoetingen, discussies op sociale media, presentaties van academici, pitches van start-ups, stagebezoeken en studiereizen krijgen we een soort sneak preview op wat komen gaat. Anticiperen op de toekomst is onze job.

Vooruitgangsdenken

In al die gesprekken, in alle sectoren is technologie een constante. De digitalisering jaagt ons vooruit, steeds sneller en sneller. Het is fascinerend om te zien hoe de nieuwe platformen alles op zijn kop zetten: de wereld één dorp, kennis en informatie gratis en vrij beschikbaar, technologie als motor voor ondernemerschap en individuele creativiteit.Elk individu is zijn eigen brand, eigen producer, eigen uitgever.

Wat een verschil met de jaren 80 waar we onszelf een imago aanmaten door voor of net tegen één merk te kiezen. En wat een verschil met de wereld van mijn ouders en grootouders waar een handvol industriereuzen voor iedereen dezelfde koelkast, TV of auto produceerde. Of toch niet?

A Brave New World

De nieuwe netwerken leiden tot veranderingen,kansen, disrupties. Elke behoefte wordt ingevuld door de ultieme app. Alle hardware komt terecht in het perfecte device. De Gartner Hype Cycle voorspelt een ‘enterprise taxonomie’ met bijhorend ‘ontologie management’. In mensentaal:er komt één grote classificatie van alle bekende problemen met bijhorende oplossingen. Een soort universele ERP, een HAL9000 die raad weet voor elk proces in elk businessmodel. Zullen we als individu nog enige impact hebben? Is er nog ruimte voor het individu? Of leven we straks in a Brave New World? Een digitale realiteit waarin enkele tech companies alles domineren en het individu vastklemmen in een keurslijf van universele applicaties.

De kracht van reuzen

Ik stel vast dat ik soms al netjes meeloop ineen dergelijk scenario. In de voorbije jaren zag ik verschillende teams experimenteren met nieuwe collaboration software: eerst Astana, dan Trello, dan Slack, allemaal strakke tools met superieure UX en best veel functionaliteiten.”Zal ik je uitnodigen voor een free trial?” “Neen,dankjewel!” Ik wacht af tot de grote spelers het concept ofwel opslokken of zelf uitrollen. En ja hoor, Microsoft lanceerde dit jaar Office Planner:”looks like Trello, but better integrated”. Met Facebook Workplaces gaf ook Zuckerberg een duidelijk signaal dat hij geen genoegen meer neemt met enkel de consument. Voortgejaagd door kleine innovators integreren de technologiereuzen steeds meer B2B-functionaliteiten in hun platformen en vervellen ze tot universele ERP’s waarin de grens tussen business en privé alsmaar vager wordt. Het moet klassieke ERP-spelers zoals SAP of Salesforce.com warm onder de voeten worden. Ik zou daar nu wel eens een directievergadering willen bijwonen.

Reuzen op lemen voeten

De succesverhalen van de technologiereuzen zijn fascinerend, maar hun economische basis blijft toch vaak waanzinnig zwak. Akkoord, Google en Facebook verdienen op een bijzonder slimme manier bijzonder veel geld met advertising, maar het blijft “just advertising”. Het is niet eens hun kernproduct. Of neem nu Airbnb. De ene stad na de andere smeert de accomodatiereus een proces aan, terwijl city lodging net de basis van Airbnb is. En zelfs Uber, die toch echt wel een goed product én businessmodel heeft,slaagt er niet in om winstgevend te worden: 4 miljard (!) geaccumuleerd verlies, waarvan 1,2 miljard in de laatste 6 maanden. De waarde van een onderneming is de actualisering van de toekomstige inkomsten, zo leerden we hetooit. Zal de bubbel springen? Wanneer? En welke spelers zullen kantelen? Wat blijft er dan nog over?

Tijd voor een nieuwe generatie

Ik stelde de vraag enkele maanden geleden aan een topbankier bij ING. Hij vertelde me dat in de economische geschiedenis vaak gebleken is dat niet de innovators overleven. Ze komen namelijk te vroeg. Ze geven aanleiding tot ‘inflated expectations’, maar maken de verwachtingen uiteindelijk niet waar. Zeepbellen barsten, dat is onvermijdelijk. Misschien zijn de overgewaardeerde tech reuzen die iets te vroeg zijn, innovators die het nieuwe ecosysteem nog niet helemaal juist inschatten. Misschien komt er na de ‘bubble’ ruimte voor een nieuw soort entrepreneurs met hernieuwde aandacht voor het individu, een soort ethisch reveil voor ondernemers.

Standing on the shoulders of giants

Professor Caroline Hummels van TU Eindhoven ziet lokale spelers op zoek gaan naar oplossingen voor lokale problemen: “Everybody thinks for anybody else”. Ze voorspelt een nieuw soort ambachtsman: echte innovators die de nieuwe knowhow creatief aanpassen aan de noden van hun omgeving. Ze gebruiken design thinking als methodologie om iteratief en interdisciplinair problemen aan te pakken. Ze steunen op netwerken om oplossingen organisch te laten groeien. Ze creëren met veel doorzettingsvermogen hun eigen Brave New World.‘Trust and collaboration’ zijn hun sleutelwoorden. The Rise of the Creative Class!

Het kan, ik geloof het. Kijk rond en je zal nu al voorbeelden ontdekken.

Bedankt @chummels_tue en @ClarysFilip voor de inspiratie!
Bedankt @netlash voor de opportuniteit!